Güneş paneli nedir? Ne işe yarar?
Önce kısa ve öz bir şekilde tanımını yapalım. Güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren mekanizmalara fotovoltaik sistemler denilmektedir. Bir fotovoltaik sistem dört ana unsurdan meydana gelmektedir. Bunları sayacak olursak; güneş panelleri, doğru akım, aküler, yük ve en son olarak da alternatif akım eviricidir.
Peki fotovoltaik ne demektir?
Kısaca bahsetmek gerekirse, güneş hücreleri yani güneş panelleri yardımıyla güneşten elektrik üretme biçimidir. Güneş hücreleri üstlerine düşen fotonu yani güneş ışığını direkt olarak doğrusal akıma çevirir. Akımı iletebilmek için yarı iletkenlik özelliğini taşıyan materyaller kullanmaktadır. İşte güneş panelleri de bu bahsettiğimiz fotovoltaik hücrelerin bileşimiyle oluşmaktadır. Bir fotovoltaik hücre yalnızca 1-2 santimetrekareden oluşmaktadır. Boyutuna bağlı olarak da ürettiği güç de bir o kadar oldukça az olmaktadır. Üretilen gücün boyutunu artırmak için ise fotovoltaik hücreler bir araya getirilerek fotovoltaik dediğimiz paneller oluşturulur ve bu panellerde yeniden bir araya getirilerek güneş panellerini meydana gelir.
Teknolojinin hızla gelişimiyle ortaya çıkan enerji gereksinimi güneş enerjisinin önemini katbekat artırmıştır. Bu bağlamda son zamanlarda çoğu alanda güneş enerjisi sistemlerinin tercih edildiğini görmekteyiz. Hesap makineleri ve kol saati gibi çok basit işletim sistemlerinden tutun uzay teknolojilerine kadar oldukça geniş bir yelpazede güneş enerjisi sistemleri tercihi ilk sıralarda yer almaya başlamıştır. Yaşantımızda ise en fazla su ısıtma sistemlerinde kullanılmaktadır.
Güneş Panellerinde Verimliliği Etkileyen Faktörler
Güneş ışınlarının gelen bir kısmı emilerek elektrik enerjisine çevrilir. Fakat gelen ışınların bir kısmı geri yansır. Yansıma çokluğunun minimum düzeye indirilmesi için güneş panellerinde kullanılan kaplama camlar panellerin verimliliğini artırmasında oldukça önemli bir yere sahiptir.
Diğer önemli özellik ise parametre panellerinin bulunduğu konumudur. Kullanılan bölgenin coğrafi standartları da göz önünde bulundurularak hareketli sistemler tercih edilerek panellerin gün içerisinde fazlaca güneş ışığından faydalanması sağlanarak ve paneller gölge tarafta kalmayacak biçimde yerleştirilerek verim optimum düzeyde artırılabilir.
Başka bir önemli değinilecek konu ise ısınma konusudur. Güneş panelleri her ne kadar güneş ışınlarını soğurmak üzere tasarlanmış olsa da panellerin aşırı ısınması sistemde birtakım kayıplar meydana gelmektedir. Bu kayıpların önüne geçmek için aktif soğutma çözümleri kullanılabilir.
En önemli başka bir konulardan biri ise güneş panellerinin temizliğidir. Panellerin kirlenmesi ve toz halinde katran tutması bile fotovoltaik hücrelere iletilen güneş enerjisinin azalmasına sebep olmaktadır. Bu durum da üretilen enerjinin gitgide azalmasına sebep olur. Güneş panelleri en çok çevresel faktörler, polen, hava şartları, çiçek tozları ve endüstriyel tozlanma gibi sorunlardan ötürü kirlenebilir. Bu nedenle güneş paneli temizliği oldukça çok önemli bir husustur.